اثرات چاقی بر سلامت بانوان و آقایان

چاقی عبارت است از افزایش بافت چربی بیش از اندازه طبیعی در بدن که از نیمه قرن گذشته تابحال شیوع چاقی با سرعت بیشتری در حال افزایش است. تخمین زده می شود كه یك و نیم میلیون نفر افراد بالغ دچار چاقی هستند و حدود سیصد میلیون خانم در حال حاضر از نظر كلینیكی چاق هستند.

بهترین روش اندازه گیری چاقی، اندازه گیری توده بدنی (BMI) است. این اندازه گیری بدین ترتیب است كه وزن شخص را به كیلوگرم تقسیم بر مجذور قد برحسب متر میكنند تا BMI بدست آید. BMI بالاتر از 30، نشان دهنده محسوب شدن شخص به بیماری چاقی می باشد. در این افراد استفاده از ذخیره انرژی به صورت افزایش ذخیره چربی در آمده است. در افراد چاق احتمال دچار شدن به بیماری های مختلف از جمله بیماری‌های قلبی، دیابت نوع دو و آپنه در خواب (قطع موقت تنفس در خواب)، اسم، انواع سرطان‌ها و آرتروز بیشتر دیده می شود. در خانم ها علاوه بر ریسک گرفتاری به دیابت نوع دو و بیماریهای قلب و عروق پیدایش دردهای پایین كمر و زانو، تورم مفاصل (استئوآرتریت) شایع است.

تاخیر در حامله شدن و نازایی شیوع بیشتری دارد و در صورت حامله شدن ممكن است زایمان زودرس پیش آید و باعث مرگ بیشتر نوزادان شود. دیابت حاملگی و فشارخون در دوران بارداری در چاق ها بیشتر دیده می شود. سزارین به علت زیاد بودن وزن نوزاد و آمبولی زیادتر است. بچه های چاق كه متولد می شوند شانس بیشتری برای گرفتاری ناهنجاری های قلبی و عیوب ستون فقرات دارند و اكثر اوقات به هنگام تولد این بچه های چاق، مشكلات زایمانی در نوزاد و مادر بوجود می آید.

كم كاری تخمدان ها و سندروم تخمدان های پلی كیستیک در افراد چاق شایعتر است. در این سندروم اختلالات قاعدگی و افزایش موهای زائد در صورت، بدن و ریزش موی سر ، نازائی و چاقی و جوش های هورمونی در صورت شایع است. همچنین ریسک بالائی برای دچار شدن به سرطان رحم،‌ سینه و احتمالا تخمدان ها وجود دارد. از علل ایجاد چاقی میتوان به ورود انرژی زیاد،‌ كم شدن تحرک بدنی و استعداد ژنتیكی را نام برد. اختلال در فعالیت غدد درون ریز و همچنین مصرف برخی از داروها مانند، كورتن، ‌استروئیدها، داروهای روانی، ‌ضد صرع، ‌ضد افسردگی، ضدمیگرن، انسولین و قرصهای دیابت،‌ مخمر آبجو،‌ داروهای ضدبارداری نام برد.

درمان چاقی

خوشبختانه چاقی یك مشكل دائمی نیست و راهکارهایی موجود است كه بتوان از راه های مختلف لاغر شد.

• برای درمان چاقی روی خوردن مواد غذایی فكر كنید.
• میوه و سزیجات بیشتری مصرف كنید.
• در مواقعی كه گرسنه هستند سعی كنید از میوه ها و سبزیجات استفاده كنید برای اینكه در طول روز گرسنه نمانید، وعده های غذایی كوچك و سالمی تهیه كنید تا موقع گرسنگی از آنها استفاده كنید.
• از خوردن خوراك های آماده و فست فود خودداری كنید و سعی شود از خوراكی های خانگی كه مطمئن هستند استفاده شود.
• از مصرف نوشابه های ناسالم و خوراكیهای شكردار اجتناب كنید. نوشابه ها با قند زیاد، ‌الكل، نوشیدنی های گازدار پرهیز كنید.
• از مصرف آب میوه های بیرون خودداری كنید.
• آب زیاد بنوشید، (6-8 لیوان) و آبمیوه را در خانه تهیه كنید.
• فعالیت خود را افزایش دهید و ورزش را به برنامه روزانه خود بگنجانید.
• عمل جراحی برای چاقی: هدف این نوع از جراحی ها كاهش حجم معده است تا شخص زودتر سیر شده و لاغر شود. از شایعترین انواع جراحی لاغری میتوان به اسلیو معده، بای پس معده، بالون معده و ترزریق بوتاكس معده اشاره نمود.

دکتر علی اکبر شایان

متخصص زنان ، زایمان و نازائی