روتاويروس (Rotavirus) چيست؟
روتاويروس عفونتي گوارشي است كه بيشتر در كودكان خردسال اتفاق مي افتد.اين بيماري معمولا در عرض 2 روز پس از قرار گرفتن در معرض ويروس شروع شده و باعث اسهال واستفراغ مي شود.اين بيماري به مدت 3 تا 8 روز ادامه دارد.تب و درد شكم هم در آن شايع است.
اگرچه عفونت روتاويروس ناخوشايند است.اما معمولا در خانه با مصرف مايعات اضافي براي جلوگيري از كم آبي درمان مي شود.گاهي اوقات،كم آبي شديد نياز به دريافت مايعات داخل وريدي در بيمارستان دارد.
شيوع اين مشكل در اواخر زمستان تا اوايل بهار ادامه دارد.
• راه انتقال روتاويروس
راه اصلي انتقال راه مدفوع-دهاني است.معمولا از طريق تماس مستقيم بين افراد است كه ويروس مذكور منتقل مي شود.از آنجايي كه ويروس در محيط پايدار است،انتقالش از راه خوردن آب يا غذاي آلوده و تماس با سطوح يا اشياء آلوده هم رخ مي دهد.
• تشخيص روتاويروس:
اگر كودك علائم روتاويروس دارد،بايد به پزشك اطفال مراجعه كنيد.متخصصان مي توانند اين بيماري را بر اساس علائم ومعاينه فيزيكي تشخيص بدهند.در برخي موارد،شايد نمونه مدفوع هم براي آزمايش بررسي شود كه معمولا مورد نياز نيست.
• علائم روتاويروس چيست؟
*استفراغ و اسهال آبكي *تب *از دست دادن اشتها
نوزادان و كودكان خردسال مي توانند در اثر استفراغ و اسهال دچار كم آبي شوند.اگرعلائم كم آبي در انها ديده شد،فورا
با پزشك خود تماس بگيريد .منظور از اين علائم چيست:
*ادرار نكردن به دفعات (پوشك خيس كمتر از حد معمول). *پوست خنك و خشك
*سرگيجه هنگام ايستادن *خشكي دهان و گلو *بي حالي
*اشك كم در هنگام گريه كردن يا نداشتن هيچ گونه اشك.
بسياري از اوقات ،كودكاني كه دچار كم آبي هستند،براي آب رساني مجدد به تزريق وريدي مايعات نياز دارند.اگر كم آبي شديد شود.حتي ممكن است كه تشنج رخ بدهد و شوك به وجود بيايد.
• دلايل روتاويروس چيست؟
بايد دقت كنيد كه روتاويروس ويروسي است كه از راه تماس دست به دهان منتشر مي شود.ميكروب هاي روتاويروس در مدفوع افراد يافت مي شوند و پس از اجابت مزاج يا تعويض پوشك با دست هاي شسته نشده به سطوح ديگر سرايت مي كنند.
اگر اين ميكروب ها با دهان كسي تماس پيدا كنند،باعث ابتلايش مي شوند.ويروس چند روز قبل از شروع علائم در مدفوع كودك آلوده موجود است و مي تواند تا 10 روز پس از توقف علائم در حركات باقي بماند.
• درمان روتاويروس چيست؟
عامل روتاويروس ،ويروسي است و نه باكتريايي،بنابراين آنتي بيوتيك ها به بهبود اوضاع كمكي نمي كنند.اين ويروس پس ازحدود يك هفته خود به خود بهبود پيدا مي كند.درمان اصلي اين است كه كودك خود را هيدراته نگه داريد،يعني آب رساني به بدن او را فراموش نكنيد
• درمان خانگي روتاويروس:
*به جاي وعده هاي غذايي بزرگتر به فرزندتان شير و غذا را در مقياس و حجم كوچكتر اما مكرر بدهيد.
*حواستان به مصرف مايعات كافي باشد.
*الكتروليت ها به حفظ تعادل سيستم هاي بدن كمك مي كنند و از راه استفراغ و اسهال از دست مي روند.بهتر است كه از محصولات جايگزين آنها با نظر و مشورت پزشك استفاده كنيد.
*اگرپزشك اجازه داد ،براي كاهش تب به كودكتان مقداري استامينوفن بدهيد.هرگز از استامينوفن براي كودكان استفاده نكنيد.
*پس از تعويض پوشك يا دست زدن به مدفوع دست هاي خود را بشوييد.
*استراحت كافي نقش مهمي در درمان وبهبود دارد.
• درمان در بيمارستان:
اگر بدن كودك دچار كم آبي شديد شود،نياز به درمان در بيمارستان وجود خواهد داشت.در بيمارستان:
*خون يا مدفوع كودك آزمايش مي شود.
• پيشگيري از روتاويروس چگونه است؟
رعايت بهداشت مانند شستن مرتب دست ها در پيشگيري از روتاويروس مهم است اما واكسيناسيون بهترين راه براي جلوگيري از عفونت ناشي از آن خواهد بود.
• واكسن روتاويروس:
دو واكسن براي روتاويروس وجود دارد و عرضه شده است.اولين مورد در سال 2006 ميلادي توسط دولت ايالت متحده تائيد شد و دومين هم در سال 2008 به تصويب رسيد. بيشتر كودكاني كه واكسينه مي شوند ،هرگز به روتاويروس مبتلا نمي شوند.در صورت ابتلا هم شدت بيماري در آنها كمتر است.
واكسن روتاويروس خوراكي:
اين واكسن به 2 شكل ارائه مي شود:
*روتاريكس(Rotarix) : 2 دوز در كودكان 2و4 ماهه
*روتاتك(RotaTeq ) : 3 دوز در سنين 2 ،4 و6 ماهگي
هردوي اين واكسن ها خوراكي هستند.
• چه زماني به دكتر مراجعه كنيم؟
اگر متوجه افزايش استفراغ يا اسهال شديد ،شديد به پزشك مراجعه كنيد.كم آبي بدن هم نياز به پيگيري دارد.پوست رنگ پريده،خشك ماندن پوشك كودك،گودي چشم ها و لب هاي خشك از علائم كم آبي زياد هستند.